UCHWAŁA Nr IX/ 22 /2024
NACZELNEJ RADY APTEKARSKIEJ
z dnia 24 kwietnia 2024 r.
w sprawie wyrażenia stanowiska dotyczącego zakazu reklamy aptek, punktów aptecznych i placówek obrotu pozaaptecznego, informowania o ich działalności oraz informowania przez farmaceutów o wykonywaniu zawodu, w tym poza aptekami i punktami aptecznymi
Na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 1, 2, 4, 11 i 12 oraz 38 ust. 3 ustawy z dnia 19 kwietnia 1991 r. o izbach aptekarskich (tj. Dz.U. z 2021 r. poz. 1850, z późn. zm.), Naczelna Rada Aptekarska uchwala, co następuje:
§ 1.
W związku ze złożeniem w dniu 13 marca 2024 r. przez Komisję Europejską do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej skargi przeciwko Polsce, która dotyczy przepisów ustawy – Prawo farmaceutyczne, zakazujących reklamy aptek, punktów aptecznych i placówek obrotu pozaaptecznego (sygn.: C-200/24) oraz pracami legislacyjnymi dotyczącymi art. 94a ustawy
z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (tj. Dz.U. z 2022 r. poz. 2301), prowadzonymi w Ministerstwie Zdrowia, Naczelna Rada Aptekarska wyraża następujące stanowisko:
- W przypadku konieczności zmiany art. 94a ustawy – Prawo farmaceutyczne, należy utrzymać zakaz reklamy aptek i punktów aptecznych oraz ich działalności, a także zakaz reklamy placówek obrotu pozaaptecznego i ich działalności, która odnosi się do produktów leczniczych lub wyrobów medycznych.
- Należy precyzyjnie określić informacje, które będą mogły być rozpowszechniane przez podmioty prowadzące apteki, punkty apteczne oraz placówki obrotu pozaaptecznego, ewentualnie należy określić zasady i tryb ustalania treści, formy oraz sposobu rozpowszechniania tych informacji.
- W ustawie z dnia 20 grudnia 2020 r. o zawodzie farmaceuty należy unormować zasady
i warunki rozpowszechniania przez farmaceutę informacji o rodzaju lub zakresie świadczeń, usług, zadań lub czynności realizowanych przez farmaceutów, w tym przez farmaceutów wykonujących zawód w aptece lub punkcie aptecznym. - Należy przyjąć zasadę, że każda informacja dotycząca apteki i punktu aptecznego lub ich działalności, niezależnie od podstawy prawnej jej rozpowszechniania, musi być – przed rozpoczęciem rozpowszechniania – zatwierdzona przez kierownika apteki lub punktu aptecznego w zakresie treści, formy, sposobu oraz okresu rozpowszechniania.
- Należy przyjąć zasadę, że każda informacja dotycząca apteki i punktu aptecznego lub ich działalności, niezależnie od podstawy prawnej jej rozpowszechniania, musi zawierać określenie: a) apteki lub punktu aptecznego, których dotyczy, b) podmiotu uprawnionego do jej rozpowszechniania, c) daty oraz okresu, na jaki została zatwierdzona przez kierownika właściwej apteki lub punku aptecznego.
- Należy istotnie podwyższyć kary pieniężne za naruszania przepisów zakazujących reklamy apteki, punktu aptecznego, placówki obrotu pozaaptecznego lub ich działalności, a także wprowadzić kary pieniężne za naruszanie przepisów dotyczących rozpowszechniania informacji dotyczących aptek, punktów aptecznych, placówek obrotu pozaaptecznego oraz ich działalności.
- W ustawie z dnia 10 grudnia 2020 r. o zawodzie farmaceuty należy wprowadzić normę, że farmaceuta ma prawo rozpowszechniać informację o wykonywaniu zawodu farmaceuty, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
- cel, treść, forma lub sposób rozpowszechniania informacji o wykonywaniu zawodu farmaceuty nie mają cech reklamy;
- wypełnione są szczegółowe wymagania dotyczące informacji o wykonywaniu zawodu farmaceuty (informacja: jest prawdziwa, obiektywna, dokładna, kompletna i rzetelna; rozpowszechniana jest wyłącznie przez farmaceutę, którego dotyczy; dotyczy wyłącznie rodzaju lub zakresu świadczeń, usług, zadań lub czynności realizowanych przez farmaceutów; nie stanowi równocześnie jakiejkolwiek reklamy, w szczególności podmiotów prowadzących obrót produktami leczniczymi; jest zgodna z prawem i dobrymi obyczajami; nie narusza godności zawodu farmaceuty i tajemnicy zawodowej; przedstawiona jest w sposób pozwalający wyraźnie odróżnić ją od pozostałych informacji, w zrozumiałej i łatwo dostępnej formie, jasnym, prostym i neutralnym językiem; nie narusza zasad etyki i deontologii zawodowej określonych na podstawie art. 37 pkt 1 ustawy z dnia 19 kwietnia 1991 r. o izbach aptekarskich; zawiera czytelną adnotację określającą farmaceutę, którego dotyczy, oraz datę i okres, na jaki została zatwierdzona);
- na wniosek farmaceuty, rada okręgowej izby aptekarskiej, której jest członkiem zatwierdziła w formie decyzji treść, formę, sposób oraz okres rozpowszechniania informacji o wykonywaniu zawodu farmaceuty.
- Naczelna Rada Aptekarska podkreśla, że postulaty zawarte w pkt 1-7 są zgodne
z dostępnymi, oficjalnymi stanowiskami Komisji Europejskiej, w szczególności
z zapatrywaniem, że dopuszczalnym środkiem może być – zdaniem Komisji – zmiana brzmienia art. 94 ust. 1 ustawy – Prawo farmaceutyczne, który co do zasady ustanawiałby zakaz reklamy aptek i placówek farmaceutycznych oraz ich działalności, a jednocześnie wprowadzałby katalog ścisłych i precyzyjnych wyjątków. - Naczelna Rada Aptekarska podkreśla, że w „Wezwaniu do usunięcia uchybienia – uchybienie nr 2018/4028 – 25.01.2020 r.” Komisja Europejska wskazała, że rozważyć można wprowadzenie nadzoru nad treścią i formą przekazu reklamowego przez odpowiednie stowarzyszenie zawodowe, co w polskich uwarunkowaniach faktycznych i prawnych oznacza wprowadzenie nadzoru samorządu zawodu farmaceuty nad treścią i formą przekazu reklamowego.
- Naczelna Rada Aptekarska wyraża przekonanie, że przedstawione stanowisko spełnia wszystkie zalecenia Komisji Europejskiej.
§ 2.
Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.